Podstawa prawna
- Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (tj. Dz. U. z 2024 r. poz. 737 z późn. zm.)
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 24 sierpnia 2017 r. w sprawie organizowania wczesnego wspomagania rozwoju dzieci (DZ. U. z 2017 r. poz. 1635)
- Program „za zżyciem” – https://www.gov.pl/web/edukacja/program-za-zyciem
- Rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z dnia 1 lutego 2013 r. w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym publicznych poradni specjalistycznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 2499)
- Rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z dnia 14 września 2023 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli (Dz. U. z 2023 r. poz. 2102)
WWRD – definicja
- Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka (WWRD) – to kompleksowy program wsparcia dla dzieci od urodzenia do około 7 roku życia, który ma na celu poprawę ich funkcjonowania w różnych obszarach rozwojowych. Program ten jest skierowany do dzieci, u których występują opóźnienia w rozwoju psychoruchowym, zaburzenia emocjonalne, trudności w komunikacji, autyzm, ADHD czy inne niepełnosprawności.
- Celem WWRD jest zapewnienie wszechstronnej pomocy dzieciom z zaburzeniami rozwojowymi, aby mogły jak najlepiej funkcjonować w różnych obszarach życia. Program koncentruje się na wspieraniu rozwoju motorycznego, poznawczego, emocjonalnego i społecznego dziecka poprzez indywidualnie dostosowane terapie, od chwili wykrycia niepełnosprawności do podjęcia nauki w szkole.
Informacje dla rodziców
Jak i do kogo złożyć wniosek?
Formalnym warunkiem otrzymania wsparcia jest uzyskanie, na wniosek rodziców, opinii o potrzebie WWRD. W tym celu rodzice dziecka powinni podjąć następujące kroki:
- zgłosić się do poradni psychologiczno-pedagogicznej, wziąć ze sobą dokumentację medyczną dziecka (takie jak: zaświadczenie lekarskie, opinie specjalistów oraz ewentualne wyniki badań),
- wypełnić wniosek o wydanie opinii,
- zgłosić się z dzieckiem na badanie do poradni w ustalonym terminie,
- po otrzymaniu opinii o potrzebie uczestnictwa dziecka w zajęciach – zgłosić się do wybranej placówki prowadzącej takie wspomaganie.
Kto przygotowuje opinię o WWRD?
Opinię o potrzebie Wczesnego Wspomagania Rozwoju Dziecka (WWRD) wydaje zespół orzekający działający przy publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej.
- W skład zespołu wchodzą: pedagog posiadający kwalifikacje odpowiednie do rodzaju niepełnosprawności dziecka; psycholog; logopeda * (w zależności od potrzeb dziecka i jego rodziny, mogą wchodzić również inni specjaliści).
Sposób realizacji WWRD
- zajęcia wspierające mogą być prowadzone w jednostce systemu oświaty, która ma możliwość realizacji wskazań zawartych w opinii o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka. Mogą to być:
– publiczne i niepubliczne: przedszkola i szkoły podstawowe, w tym specjalne,
-inne formy wychowania przedszkolnego,
-specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze,
-specjalne ośrodki wychowawcze,
-ośrodki rewalidacyjno-wychowawcze
-poradnie psychologiczno-pedagogiczne, w tym poradnie specjalistyczne, w których powołano zespół wczesnego wspomagania rozwoju dziecka.
- Zajęcia w ramach wczesnego wspomagania, w szczególności z dziećmi, które nie ukończyły 3 roku życia, mogą być prowadzone także w domu rodzinnym.
- Zajęcia w ramach wczesnego wspomagania organizuje się od 4 do 8 godzin w miesiącu.
- Zajęcia prowadzone są indywidualnie z dzieckiem i jego rodziną
- Zajęcia są bezpłatne
Cel i formy współpracy z rodzicami:
Wzmacnianie więzi emocjonalnej – pomaganie rodzicom w budowaniu pozytywnych relacji z dzieckiem, co sprzyja jego rozwojowi.
Edukacja rodziców – dostarczanie wiedzy o metodach wspierania rozwoju dziecka, aby mogli kontynuować działania terapeutyczne w domu.
Indywidualizacja wsparcia – dostosowanie metod pracy do potrzeb dziecka i jego rodziny, uwzględniając ich codzienne funkcjonowanie.
Zwiększenie skuteczności terapii – regularna współpraca pozwala na lepsze monitorowanie postępów dziecka i dostosowywanie działań terapeutycznych.
Wsparcie psychologiczne – pomoc rodzicom w radzeniu sobie z wyzwaniami związanymi z wychowaniem dziecka wymagającego specjalistycznej opieki.
Formy współpracy z rodzicami:
- Indywidualne konsultacje – regularne spotkania z psychologiem, pedagogiem lub logopedą, podczas których rodzice otrzymują wskazówki dotyczące pracy z dzieckiem w domu.
- Warsztaty i szkolenia – organizowane przez placówki edukacyjne i terapeutyczne, pomagają rodzicom zdobyć wiedzę na temat metod wspierania rozwoju dziecka.
- Zajęcia wspólne – niektóre sesje terapeutyczne odbywają się z udziałem rodziców, co pozwala im na aktywne uczestnictwo w procesie wspomagania.
- Materiały edukacyjne – poradnie i placówki udostępniają rodzicom broszury, poradniki oraz materiały multimedialne dotyczące rozwoju dziecka.
- Grupy wsparcia – spotkania dla rodziców, podczas których mogą wymieniać się doświadczeniami i uzyskać pomoc od specjalistów oraz innych rodzin.
- Stały kontakt z zespołem WWRD – rodzice mogą konsultować się z terapeutami i nauczycielami, aby monitorować postępy dziecka i dostosowywać metody pracy.
Kwalifikacje
Kwalifikacje do prowadzenia zajęć wczesnego wspomagania rozwoju dziecka, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 127 ust. 19 pkt 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe, posiada osoba, która ukończyła:
1) jednolite studia magisterskie prowadzone zgodnie z nowym standardem kształcenia na kierunku:
a) pedagogika specjalna w zakresie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka i posiada przygotowanie pedagogiczne lub
b) pedagogika specjalna w zakresie innym niż określony w lit. a i posiada przygotowanie pedagogiczne oraz ukończyła studia podyplomowe prowadzone zgodnie z nowym standardem kształcenia w zakresie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka, lub
c) na którym jest realizowane wyłącznie kształcenie przygotowujące do wykonywania zawodu nauczyciela w zakresie: – wczesnego wspomagania rozwoju dziecka, i posiada przygotowanie pedagogiczne lub – pedagogiki resocjalizacyjnej, logopedii lub pedagogiki korekcyjnej (terapii pedagogicznej), i posiada przygotowanie pedagogiczne oraz ukończyła studia podyplomowe prowadzone zgodnie z nowym standardem kształcenia w zakresie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka lub
2) studia pierwszego i drugiego stopnia prowadzone zgodnie z nowym standardem kształcenia na kierunku innym niż pedagogika specjalna, w zakresie:
a) wczesnego wspomagania rozwoju dziecka, i posiada przygotowanie pedagogiczne lub
b) pedagogiki resocjalizacyjnej, logopedii lub pedagogiki korekcyjnej (terapii pedagogicznej), i posiada przygotowanie pedagogiczne oraz ukończyła studia podyplomowe prowadzone zgodnie z nowym standardem kształcenia w zakresie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka, lub
3) studia pierwszego i drugiego stopnia lub jednolite studia magisterskie prowadzone zgodnie z nowym standardem kształcenia:
a) na kierunku lub w zakresie innym niż określone w pkt 1 i 2 i posiada przygotowanie pedagogiczne oraz ukończyła studia podyplomowe prowadzone zgodnie z nowym standardem kształcenia w zakresie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka lub
b) na kierunku psychologia w zakresie odpowiadającym prowadzonym zajęciom i posiada przygotowanie pedagogiczne, lub
4) studia drugiego stopnia prowadzone zgodnie z nowym standardem kształcenia na kierunku pedagogika specjalna, na podstawie § 39 ust. 2 pkt 2 i ust. 3 pkt 2 rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 27 września 2018 r. w sprawie studiów, w zakresie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka i posiada przygotowanie pedagogiczne, lub
5) studia na kierunku fizjoterapia lub studia w zakresie fizjoterapii lub rehabilitacji ruchowej i posiada przygotowanie pedagogiczne, lub
6) studia pierwszego i drugiego stopnia lub jednolite studia magisterskie prowadzone zgodnie z przepisami obowiązującymi przed dniem 3 sierpnia 2019 r. na kierunku psychologia w zakresie:
a) wczesnego wspomagania rozwoju dziecka i posiada przygotowanie pedagogiczne lub
b) innym niż określony w lit. a i posiada przygotowanie pedagogiczne oraz ukończyła studia podyplomowe w zakresie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka, terapii pedagogicznej, terapii rodzin lub innego rodzaju terapii właściwej dla pobudzania psychoruchowego i społecznego rozwoju dziecka, lub
7) studia prowadzone zgodnie z przepisami obowiązującymi przed dniem 3 sierpnia 2019 r. na kierunku pedagogika lub pedagogika specjalna w zakresie:
a) wczesnego wspomagania rozwoju dziecka i posiada przygotowanie pedagogiczne lub
b) innym niż określony w lit. a i posiada przygotowanie pedagogiczne oraz ukończyła studia podyplomowe w zakresie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka, terapii pedagogicznej, terapii rodzin lub innego rodzaju terapii właściwej dla pobudzania psychoruchowego i społecznego rozwoju dziecka, lub
8) studia prowadzone zgodnie z przepisami obowiązującymi przed dniem 3 sierpnia 2019 r. w zakresie terapii pedagogicznej i posiada przygotowanie pedagogiczne.
Kwalifikacje do prowadzenia zajęć wczesnego wspomagania rozwoju dziecka, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 127 ust. 19 pkt 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe, posiada również osoba, która ma kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela logopedy.
Zespół WWRD
Głównym zadaniem Zespołu jest opracowanie i realizacja indywidualnego programu wczesnego wspomagania dla dziecka, który uwzględnia jego specyficzne potrzeby i możliwości.
Szczegółowe zadania Zespołu WWRD obejmują:
Diagnozę i ocenę:
Zespół prowadzi diagnozę rozwoju dziecka, analizuje jego potrzeby i potencjał oraz ocenia postępy w terapii.
Opracowanie programu:
Na podstawie diagnozy zespół opracowuje indywidualny program wczesnego wspomagania, który zawiera cele, zadania i formy terapii.
Realizację programu:
Zespół realizuje program wczesnego wspomagania, prowadząc zajęcia indywidualne lub grupowe, a także współpracując z rodziną dziecka.
Współpracę z rodzicami:
Zespół aktywnie współpracuje z rodzicami, udzielając im wsparcia i porad, a także angażując ich w proces terapeutyczny.
Analizę i ewaluację:
Zespół systematycznie analizuje efektywność programu i ewentualnie go modyfikuje, aby zapewnić dziecku jak najlepsze wsparcie.
Wsparcie dla rodzeństwa:
Zespół może również oferować wsparcie dla rodzeństwa dziecka objętego WWRD, aby zapewnić równowagę i wsparcie w rodzinie.
